همیشه وقتی به خارج از کشور سفر می کنیم یا درسایتهای اینترنتی و از طریق دنیای مجازی اتومبیلهای روز دنیا را نظاره وبررسی می کنیم همیشه این سئوال برایمان ایجاد می شود که چرا قیمت اتومبیل در ایران با سایر کشورها متفاوت است و این اختلاف قیمتی شدید از کجا ناشی می شودو چه عواملی برروی آن تاثیر گذار است . لذا وارداتچی نظر دارد تا کلیه اقدامات و هزینه های لازم برای ورود یک دستگاه اتومبیل به کشور را به اطلاع شما برساند.

«مجله ماشین» - واردات خودرو می تواند از طریق کشورهای مختلف و برندهای گوناگون صورت گیرد(درحال حاضر اتومبیل مورد نظر باید در لیست خودروهای مجاز برای ورود به کشور بوده و حجم موتور آن پایین تر از 2500 سی سی باشد)برای اینکه بتوانیم سلسله مراتب و فعالیتهای لازم برای واردات خودرو را بصورت ساده و روان بیان کنیم بطوری که برای خواننده مبهم و پیچیده نباشد فرض میکنیم قصد داریم یک دستگاه هیوندای توسان فول 10 ایربگ مدل 2014را از کشور امارات متحده عربی به ایران وارد کنیم.

گام نخست خرید خودرو می باشد وقیمت خودرو در نمایندگی هیوندای   87000 درهم امارات معادل 783 میلیون   ریال می باشد(1درهم امارات را  برابر با 9000 ریال در نظر گرفتیم) ولی در اکثر مواقع نمایندگی ها اتومبیل موجود ندارند و اتومبیلهایشان توسط واسطه ها و دلالهااز قبل خریداری شده است در این شرایط 2راه وجود دارد 1- شما نیز سفارش می گذارید و پیش خرید می کنید و 2الی 3 ماه صبر می کنید که این راه شرایط خاصی دارد و برای هر کسی مقدور نیست 2- اتومیل موجود را با قیمت بالاتر از واسطه خریداری میکنید که توصیه می شود هنگام خرید حتما آپشنهای ماشین را به دقت و با جزئیات کامل بررسی کنید .قیمت اتومبیل خریداری شده بسته به اینکه بازار خوب باشد یا بد 5 تا 10 هزار درهم(45 تا 90 میلیون ریال ) بالاتر از قیمت نمایندگی می باشد. .پس از خرید و انجام امور مربوط به صادرات از کشور امارات به ایران اتومبیل به سمت بندر حمل شده تا آماده برای بارگیری و حمل به ایران شود کلیه امور حمل ونقل از گمرک مبدا (امارات)تا گمرک مقصد (ایران)توسط شرکتهای حمل کننده انجام می گیردو معمولا بین 5 تا 15 روز زمان میبرد و هزینه حمل بسته به نوع وسیله حمل(کشتی و لنچ و...)وبیمه دریایی و...از امارات به ایران بین 15 تا 20 میلیون ریال متغیر است.

خرید اتومبیل از واسطه+هزینه حمل +هزینه متفرقه حدودا معادل 900 میلیون ریال می باشد

اکنون اتومبیل وارد کشور شده وبه مقصد گمرک مورد نظر رسیده و تخلیه شده و قبض انبار صادر شده و باید جهت ترخیص اتومبیل اقدام شود . برای ترخیص خودرو اسناد مربوط به ثبت سفارش خودرو و قبض انبار و  فاکتور خرید وبرگه پلیس امارات و کارت بازرگانی (که واردات خودرو نیز جزو فعالیتهای اقتصادی آن ذکر شده باشد)لازم است. 

در گمرک امور ارزیابی و بازرسی و استاندارد و تعیین ارزش و پرداخت عوارض گمرکی و صدورپروانه سبز گمرکی تا مرحله ترخیص و خروج خودرو از گمرک  3 تا 7 روز زمان میبرد و شامل هزینه هایی از قبیل انبارداری عمومی .کارشناسی استاندارد و خدمات استانداد و بازرسی وهلال احمر و وزارت راه و.. می باشد.ضمن اینکه باید مبلغی برای مجوز ثبت سفارش خودرو و خدمات و کارمزد ترخیص کالا به ترخیص کار پرداخت کنیم .تعرفه گمرکی (برای توسان 2014 ) 55%  می باشد که این رقم بر اساس لیست ارزش گمرکی تعیین شده توسط دفتر تعیین ارزش محاسبه شده  وملاک محاسبه گمرک میباشد لذا فاکتور خرید مد نظر قرار نمی گیرد.5% نیز بابت عوارض  ورود هر دستگاه اتومبیل خارجی اخذ میگردد و مالیات بر ارزش افزوده که امسال نیز  2%  افزا یش داشته از دیگر هزینه ها ی گمرک می باشد که مجموع آن بهمراه هزینه ترخیص کا ر حدودا 370  میلیون   ریال می شود .

پس از اتمام کار گمرک و ترخیص خودرو نوبت به شماره گذاری  می رسد که در نخستین اقدام باید اصطلاحا تبصره 13 یا همان وجه  خودرو فرسوده را پرداخت کنیم یعنی مبلغ 100 میلیون ریال (پرداختی بابت خودرو فرسوده 10 میلیون بوده که در حال حاضر به اسقاط 4 دستگاه خودرو و مبلغ 16 میلیون تومان افزایش یافته که باید در قیمت خودر مرا به حساب 0101717463000 بانک صادرات به نام طرح جمع آوری خودرو فرسوده واریز نموده و در سایت خودرو فرسوده ثبت نام کرده و اطلاعات مربوط به فیش پرداختی و شماره شاسی و تیپ و نوع خودرو و مشخصات درج شده روی پروانه سبز گمرکی را ثبت نموده و منتظر تائید و ایجاد سی دی یا بسته توسط ستاد مدیریت ناوگان حمل و نقل و سوخت باشیم  وسپس می توانیم به مراکز شماره گذاری مراجعه کنیم و خودرو را پلاک کنیم .مدارک لازم برای این مرحله پروانه سبز گمرکی –اصل کارتکس –بیمه شخص ثالث –اصل شناسنامه و کارت ملی برای اشخاص حقیقی و اساسنامه شرکت  و روزنامه رسمیو وکالتنامه و سایر مدارک برای اشخاص حقوقی می باشد.قبل از مراجعه به مراکز شماره گذاری اتومبیل را بیمه شخص ثالث نموده و .باید اطینان حاصل کنید که اصطلاحا( تبصره 13 اتومبیل شما در سیستم  راهور  نشسته است) یعنی فیش شما تایید شده و شاسی اتومبیل شما در سیستم ثبت می باشد و می توانید جهت شماره گذاری اتومبیل مذکور اقدام کنید. 

به گزارش پایگاه خبری «مجله ماشین»، در مراکز شماره گذاری اتومبیل توسط کار شناسان راهنمایی و رانندگی از نظر فنی و بدنه و شماره شاسی و موتور بررسی شده و با پروانه گمرکی تطبیق داده میشود تا مغایرتی وجود نداشته باشد سپس نوبت به پرداختی های مربوط به عوارض و دارایی میشود که برای توسان 19.6 میلیون ریال عوارض شماره گذاری و9.8میلیون ریال مالیات و دارایی و9.8 میلیون ریال بابت نقل و انتقال که فیش نقل و انتقال برای اتومبیلهای کارتکس میباشد  که اصطلاحا سند آن دسته اول بوده و نیاز به مراجعه به دفتر اسناد رسمی جهت انتقال سند نداشته و در نتیجه هزینه سند ندارد.پرداختی دیگر که در شماره گذاری انجام می گیرد مربوط 10% ارزش گمرکی باشد که توسط گمرک تعیین شده است و بر روی برگه سبز گمرکی درج شده است که برای توسان مبلغی در حدود 48 میلیون ریال می باشد وباید به جساب 602 بانک ملی به نام خزانه داری کل واریز می گردد و تقریبا کار به انتها رسیده و به باجه مربوطه مراجعه مکنیم تا  بازبینی نهایی فیش واریزی و مدارک و بیمه شخص ثالث (که هزینه صدور آن بین 8-9 میلیون ریال است) صورت گیردو و پس از آن حدود 500هزار ریال بابت پلاک و هزینه پست کارت ماشین و کپی و .. توسط باجه مربوطه در شماره گذاری دریافت می شود.

مجموع هزینه شماره گذاری + خودرو فرسوده + بیمه شخص ثالث حدودا برابر است با 196 میلیون ریال

ضمنا برای اینکه توضیحات و محاسبات برای خوانندگان دشوار نباشد بسیاری از هزینه ها مانند هزینه خودروبر و انعام هنگام تخلیه و بارگیری و هزینه های اسناد صادرات در امارات( البته به شرطی که اتومبیل برای مصرف در داخل امارات باشد) و..را بصورت متفرقه در نظر گرفتیم و مبالغ را گرد کردیم .قیمت تمام شده توسان 2014 معادل   1.466.000.000 ریال( یک میلیارده چهار صدو شصت و ششهزار  ریال) برآورد شد و  احتمال می دهیم که قیمت روز بازار5 تا 10 میلیون تومان  نیز از این رقم بالاتر باشد . 

با در نظر گرفتن و بررسی قیمت بدست آمده دلیل تفاوت قیمت خودرو در داخل و خارج از کشور را در می یابیم ولی  سئوالات متعددی برایمان ایجاد میشود 1-به چه دلیل انواع و اقسام عوارض و مالیات و هزینه ها شامل خودرو وارداتی می شود؟ .چرا با توجه به اینکه تعرفه گمرکی طی این چند سال  از 100% به 55% تقلیل یافته ولی در قیمت نهایی تغییری ایجاد نشده است ؟.آیا این عوارض و مالیات و تعرفه ها برای حمایت از تولیدات داخلی است و یا صرفا جنبه درآمدزایی دارد؟ .آیا حمایتها طی این سالها تاثیر خواصی روی کیفیت و قیمت تولیدات داخلی داشته است ؟.آیا اتومبیلهای روز دنیا با اخذ گواهینامه های مختلف و استانداردهای یورو  4 و 5 نیاز به کارشناسی و بررسی در گمرک دارند تا با استاندارد کشورمان مطابقت داشته باشند؟!آیا پرداخت هزینه کارشناسی که در گمرک اخذ میشود اتومبیلهای کم آپشن وبی کیفیت و غیر استاندارد را ارتقا می دهد و استاندارد میکند؟!آیا بهتر نیست کارشناسان استاندارد عزیز جهت ارتقا سطح کیفی تولیدات داخلی (که اغلب استاندارد یورو2 بوده و در مرحله گذار به یورو 4 میباشند)به کمک خودرو سازان داخلی بشتابند. (چراغی که به منزل رواست به مسجد حرام است )

سالیانه چند ده هزار اتومبیل به کشور وارد میشود که جهت پلاک کردن و شماره گذاری مبلغ 100 میلیون ریال (پرداختی بابت خودرو فرسوده 10 میلیون بوده که در حال حاضر به اسقاط 4 دستگاه خودرو و مبلغ 16 میلیون تومان افزایش یافته که باید در قیمت خودر محاسبه شود)  بابت از رده خارج کردن و اسقاط خودرو فرسوده اخذ میگردد که رقم قابل توجهی است ولی آیا تعداد اتومبیل های وارداتی که از آنها پول دریافت میشود با تعداد اتومبیلهایی که اسقاط می شوند برابر است ؟آیا به همین سرعت که پول از واردکنندگان دریافت میشود به اسقاط کنندگان نیز پرداخت میشود ؟   به هر حال همه این موارد باعث میشود تا اتومبیل وارداتی با قیمت جهانی تفاوت زیادی داشته و  ثابت بودن و در اغلب موارد رو به رشد بودن هزینه ها منجر به این میشود که قیمت نهایی خودرو در دراز مدت افزایش یابد وخودرو همیشه ارزش خود را حفظ کرده وموجب شده تا خودرو به عنوان یک کالای سرمایه ای مورد توجه اکثر افراد جامعه  قرار گرفته و خانواده ها و مصرف کنندگان گذشته از مصرف بلکه بیشتر برای سرمایه گذاری اقدام به خرید اتومبیل کنند.