«خبرماشین» - محمدعلی شبیری / معمولاً آغاز به کار یک صنعت جدید، شکل گیری مشاغل مرتبط و حاشیه ای را به دنبال دارد. صنعت خودرو از این قضیه مستثنی نبوده و از زمان اختراع خودرو تا به امروز، روزانه شاهد مشاغل جدید مرتبط با این حوزه هستیم.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «خبرماشین»، خودروسازی پس از صنعت نفت بزرگ ترین صنعت در ایران است و در همین راستا مشاغل مرتبط زیادی با این صنعت به وجود آمده است. بر اساس آماری که چندی پیش از سوی اقتصادنیوز به نقل از انجمن خودروسازان ایران منتشر شد، در حال حاضر 15 میلیون دستگاه انواع خودرو در کشور در حال تردد است و نزدیک به 855 هزار نفر در بخش تولید و خدمات صنعت خودرو در ایران مشغول به کارند. این گزارش حاکی از آن است که 122 هزار نفر از این تعداد در شرکت های خودروسازی مشغول کارند که نزدیک به 110 هزار نفر این تعداد در دو گروه بزرگ خودروسازی ایران خودرو و سایپا کار می کنند و ماهانه نزدیک به 200 میلیارد تومان دریافت حقوق و مزایا دارند.
آمار تولید خودرو نشان می دهد که روزانه بیش از 5 هزار دستگاه خودرو در کشور به تولید می رسد که نشان می دهد هر نفر شاغل در صنعت خودرو کشور، ماهانه 1.3 خودرو به تولید می رساند. همچنین 265 هزار نفر هم اکنون در واحدهای قطعه سازی فعالیت دارند که بیشتر آنها حقوق و مزایای خود را از بخش خصوصی دریافت می کنند. آمار انجمن خودروسازان بیانگر آن است که در بخش صنعت قطعه سازی و خودرو در مجموع 390 هزار و بخش تامین مواد اولیه خودرو 380 هزار نفر و در بخش نمایندگی خودروسازان و خدمات پس از فروش حدود 85 هزار نفر مشغول کارند که این تعداد در نهایت موید آن است که کل اشتغال ایجاد شده از سوی صنعت خودرو ایران 855 هزار نفر است.
آمار فوق مربوط به کسانی است که به طور مستقیم با صنعت خودروسازی در ارتباط هستند؛ اما پرسنل شرکت های واردکننده خودرو به صورت رسمی و متفرقه، شرکت های لیزینگ خودرو، فروش لوازم جانبی و قطعات، نمایشگاه های فروش اتومبیل و واسطه های خرید و فروش، پلیس راهور ناجا، بیمه، سازمان ترافیک، رانندگان تاکسی، موسسات کرایه اتومبیل، رانندگان حمل و نقل عمومی جاده ای و خودروهای سنگین، فعالان حوزه تولید و پخش سوخت، آژانس کرایه اتومبیل و مسافربرهای شخصی، دفاتر ثبت اسناد رسمی و ... کسانی هستند که به صورت غیرمستقیم از طریق این صنعت امرارمعاش می کنند و اگر بخواهیم تعداد این افراد را به همراه خانواده ایشان حساب کنیم در حدود 10 میلیون نفر از جمعیت را تشکیل می دهند.
در سال های اخیر مشاغلی مرتبط اما عجیب نیز با این صنعت ایجاد شده است. فروش بنزین در مسیر جاده ها، فروش مرغ جهت قربانی کردن در نزدیکی مراکز تعویض پلاک، فروشندگان متفرقه طرح ترافیک، دویدن پشت خودرو به منظور ممانعت از عکس برداری توسط دوربین ها و ورود به محدوده زوج و فرد و ... نمونه هایی از این مشاغل هستند.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «خبرماشین»، به تازگی نیز تبلیغی در فضای مجازی مبنی بر اخذ پلاک تهران برای کسانی که در سایر شهرها زندگی می کنند، منتشر شده است. این افرد با تحویل اجاره نامه های غیراصلی و دریافت کد رهگیری اقدام به اخذ پلاک تهران می کنند. نکته حائز اهمیت، آدرس های غیر واقعی در سامانه پلیس راهور است که دسترسی به این افراد را درمواقع نیاز دشوار و تقریبا غیرممکن می کند.
هرچند کارکردن عیب نیست ولی شغلی که در چارچوب قانون کار قرار نگیرد از هیچ ابزار حمایتی و امنیت شغلی برخوردار نیست. حمید حاج اسماعیلی، کارشناس بازار کار در مصاحبه ای با خبرگزاری تسنیم می گوید: افزایش این مشاغل کاذب مانع از رسیدن سرمایه به سمت تولید شده و در راستای این موضوع بخش مهمی از سرمایه و نقدینگی کشور قسمت بازارهای واسطه گری می شود.
همچنین در این میان برخی از کارشناسان بازار کار و اشتغال معتقدند که روی آوردن افراد به مشاغل کاذب از روی ناچاری است. می توان گفت یکی از تبعات کمبود مشاغل رسمی، ایجاد و گسترش مشاغل غیررسمی و کاذب است. در راستای کاهش مشاغل کاذب و تقویت بنگاه ها برای پذیرش کارجویان جدید، اگر کارگاه های کوچک مورد حمایت قرار گیرند، می توانند هزاران فرصت شغلی جدید ایجاد کنند.