نمایشگاه خودرو مشهد ضعیف تر از پارسال به اتمام رسید؛ آداب نمایشگاه داری بین المللی چگونه است؟

«خبرماشین» - تنها یک چیز می تواند عاشقان اتومبیل را از سراسر دنیا دور هم جمع کند و آن هم یک نمایشگاه بین المللی بزرگ خودرو است. این نمایشگاه ها بزرگترین رخدادهای صنعت خودرو محسوب می شوند و همه ساله میلیون ها نفر را از این سو و آن سوی کره خاکی به خود جذب می کنند. خودروسازان از این فرصت بی نظیر نه تنها به عنوان بستری برای تبلیغ و ترویج محصولاتشان، بلکه برای آزمون ایده های جدید و ساخته های مفهومی خود برای رسیدن به متر مناسبی جهت سنجش میزان علاقه و اشتیاق خریداران بهره می برند؛ تا جایی که نمایشگاه های بین المللی بزرگ دنیا به نوعی تبدیل به یک کنفرانس مطبوعاتی بزرگ برای فعالان صنعت خودرو شده اند. اما این روزها برگزاری نمایشگاه‌ های خودرو در ایران بیشتر از آنکه با هدف ارائه دستاوردهای جدید صورت گیرد، با هدف درآمدزایی انجام می شود تا آنجا که به گفته فعالان صنعت خودرو، نبود نظارت باعث شده اکثر نمایشگاه‌های خودرو به محلی برای حضور دلالان و نمایشگاه‌داران خودرو تبدیل شود و در آن خبری از معرفی دانش فنی روز صنعت نیست.

وقتی عنوان نمایشگاه بین‌المللی را برای گردهمایی شرکت‌های خودرویی انتخاب می‌کنند انتظار می‌رود که در کنار ارائه دستاوردهای جدید صنعت خودروسازی، دستاوردهای شرکت‌های خودروساز خارجی نیز با حضور شرکت مادر در معرض نمایش قرار گیرد، نظیر اتفاقی که در نمایشگاه‌های جهانی می‌افتد، اما به رعایت این استانداردها در ایران توجه زیادی نمی شود به طوری که در نمایشگاه‌هایی مانند نمایشگاه شیراز، مشهد، اصفهان، تبریز، کرمان و ... شاهد حضور شرکت‌های واردکننده خودرو هستیم و خبری از حضور شرکت‌های مادر خارجی نیست، پس بهتر است در نام‌گذاری چنین نمایشگاه‌هایی تجدیدنظر شود.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «خبرماشین» به نقل از میزان، هفدهمین نمایشگاه خودرو مشهد هم روز گذشته به کار خود پایان داد و تقویم را ورق می زند تا به برگزاری هجدهمین دوره خود برسد اما در این مسیر ایام، چه تفاوتی در کیفیت برگزاری این نمایشگاه رخ می دهد؟
هفدهمین نمایشگاه خودرو مشهد با حضور اکثر شرکتهای خودروساز داخلی از سایپا و پارس خودرو گرفته تا مدیران خودرو، کرمان موتور، کارمانیا، گروه بهمن، سایپا دیزل، ماموت و ... تا شرکتهای واردکننده خودرو از جمله میتسوبیشی، رنو، سانگ یانگ، ام جی و ... در نمایشگاه حضوری فعال و پرشور داشتند اما در کنار این استقبال گسترده در حضور برندهای خودرویی و بازدیدکنندگان، نمایشگاهی با امکانات بسیار ضعیف رفاهی و خدماتی برگزار شد.
هفدهمین نمایشگاه خودرو مشهد گرچه به غیر از ایران خودرو میزبان اکثر خودرویی های فعال بازار بود اما به دلیل نداشتن کمترین امکانات رفاهی و خدماتی، هم شرکتهای زیادی را ناراضی کرد و هم بازدیدکنندگان بیشماری را دلخور به خانه ها برگرداند.
در این بر خلاف انتظار نه اتاق و امکاناتی برای خبرنگاران در نظر گرفته شده بود تا این رویداد بزرگ خودرویی کشور را به نحو احسن بتوانند پوشش بدهند و نه می توانستید در آن گرمای مرداد مشهد، دستگاه آبسرد کن و حتی بوفه مناسبی که غرفه داران و بازدیدکنندگان بتوانند برخی اقلام مورد نیاز خود را از انجا خریداری کنند وجود داشت.
برخورد نامتعارف برخی مامورین اجرایی این نمایشگاه هم که به مانند هر سال نقل محافل بود و عجیب هم هست که چرا به گوش مسئولین برگزارکننده نمایشگاه نمی رسد.
در کنار این نقاط ضعف حتی کمترین اطلاع رسانی در مورد رونمایی ها، تعداد غرفه ها و برنامه های ویژه نمایشگاه از طریق بروشور، کاتولوگ و ... به خبرنگاران و بازدیدکنندگان ارائه نمی شد و به طور قطع می توان گفت اصلا مسئولین این نمایشگاه باخبر نبودند چه تعداد خبرنگار از کدام رسانه ها در این نمایشگاه حضور دارند و اخبار مربوط به یکی از بزرگترین نمایشگاه های خودرو کشور را پوشش می دهند.
پراکندگی زیاد غرفه ها در فضای باز نمایشگاه هم خود باعث سردرگمی بازدیدکنندگان و حتی مدیرانی که برای دیدن غرفه های شرکتهای رغیب خود به مشهد آمده بودند می شد و جالب ماجرا اینجا بود که برخی غرفه های فروش سوغاتی و ... در میان غرفه های شرکتهای خودرویی بودند و بدون هیچ تفکیکی شما می توانستید ضمن بازدید از خودروهای تجاری و سنگین، حلوا شکری مرغوب، عسل طبیعی و زرشک خریداری کنید.
نمایشگاه پرپتانسیل و بزرگ مشهد شاید نیاز به یک بازنگری در نحوه برگزاری داشته باشد تا به جای تکرار مکررات ضعف های قبلی، یک مسیر رو به رشد را طی کند و حداقل در سطح کشور جزو نمایشگاه های خوب باقی بماند.
شاید برای این مهم بد نباشد برخی از مسئولین برگزارکننده نمایشگاه خودرو در ایران چند نمایشگاه بین المللی را هم از نزدیک ببینند تا متوجه تفاوت در اجرا و نقاط ضعف خود بشوند، آنوقت است که قطعا با وسواس بیشتری نام بین المللی را به اسم نمایشگاه هر ساله خود ضمیمه می کنند.

آداب نمایشگاه داری؛ نمایشگاه های بین المللی خودرو چگونه برگزار می شود؟
«مجله ماشین» - مسیح فرزانه/ تقریبا 5 رخداد بزرگ در تقویم برگزاری نمایشگاه های بین المللی خودرو وجود دارد که در آن ها اتومبیل های جدید معرفی یا رونمایی می شوند. این موتورشوها به ترتیب اهمیت عبارت اند از: ژنو موتورشو، فرانکفورت، پاریس، دیترویت و سرانجام شانگهای. البته نمایشگاه شانگهای به دلیل ضعف برگزاری توکیو موتورشو، توانسته در طی چند سال اخیر خود را مطرح کند و جای توکیو را بگیرد.
یک نمایشگاه دیگر هم در منطقه خاورمیانه بدون هیچ اغراقی خود را مبدل به پایلوت کرده است. منظورم دبی موتورشو است که به صورت دوسالانه و اگرچه در فرمتی کوچک (از نظر وسعت محیط نمایشگاه) برگزار می گردد، ولی کیفیت برگزاری و کلاس خودروهای شرکت داده شده در آن، دست کمی از ژنو و فرانکفورت ندارد.
نظم نمایشگاه ژنو امسال، بسیار جدی تر از سال های قبل بود. از آن جا که ژنو موتورشو برخلاف فرانکفورت و پاریس، دو سال یک بار برگزار نمی شود، همچنین سرمایه زیادی در بانک های خصوصی سوئیس متمرکز شده است، خودروسازان برای گرفتن این سرمایه های چند صد میلیون دلاری نقشه ریخته و هر ساله سوپراسپرت ها و محصولات سوپرلوکس خود را به این منطقه خوش آب و هوا و خوش منظره می برند.
وسعت این نمایشگاه در حدی است که هر ساله حدود 5 تا 6 هزار غرفه آماده اجاره دادن به خودروسازان و قطعه سازان می شود. علاوه بر این، حضور مطبوعات در ژنو موتورشو که خیلی ها آن را قدیمی ترین موتورشو دنیا می نامند (شروع فعالیت از سال 1905) همیشه چشمگیر بوده است. هر ساله بیش از 10 هزار رسانه چاپی، آنلاین، تصویری و غیره از بیش از 90 کشور دنیا حضور می یابند که در دو روز اولیه پیش از نمایش عمومی، ثانیه به ثانیه رخدادها را توئیت می کردند و یا با صفحات ویژه ای که در سایت های مجلات خودرویی و خبرگزاری ها ایجاد کرده بودند، پست ها دائما آپدیت می شد.

اتاق ویژه خبرنگاران در نمایشگاه خودرو ژنو مجهز به اینترنت پرسرعت، فکس، تلفن راه دور، پذیرایی و استراحت

بیشترین تعداد ژورنالیست هم از 3 کشور آمریکا، روسیه و چین آمده بودند. از سال 2002 به صورت مرتب برنامه انتخاب خودروی سال برگزار می شود، که بدون وقفه پژو اسپانسر آن بوده است. برنامه رونمایی ها هم دقیقا هر نیم ساعت یک بار انجام می شود و در دو روز اول که به Press day معروف است، اگر بخواهید در همه رونمایی ها باشید، به قولی فرصت سرخاراندن هم ندارید و باید دونده خوبی باشید! (البته یکی از ویژگی های ژنو موتورشو نسبت به فرانکفورت و پاریس این است که همه غرفه ها در یک سالن بوده و هم سطح هستند و لازم نیست مسیری طولانی را بدوید.)
اتفاق دیگری که در این نمایشگاه ها رخ می دهد، اعلام آمار دقیق صنعت خودروسازی دنیاست که خوشبختانه رایگان در اختیار عموم قرار می گیرد. نه مثل برخی رسانه های داخلی که اخیرا آمار هر ماه گمرک کشور از واردات خودرو را داخل یک فایل اکسل می گذارند و می فروشند! مثلا در کنفرانس مطبوعاتی آئودی اعلام شد که این کمپانی در سال قبل حدود 53 میلیارد یورو گردش مالی داشته که 5.15 میلیارد یورو آن سود خالص عاید شرکت کرده است. همچنین مدیر رسانه های جهانی آئودی گفت: این شرکت تا سال 2020 دقیقا 60 مدل خودرو تولید خواهد کرد که از این میزان 24 میلیارد یورو جهت سرمایه گذاری در امر تحقیق، توسعه، تولید و معرفی مدل های جدید است.
در ساعات اولیه پرس دی مدیران ارشد شرکت های خودروسازی به صورت مستقیم با خبرنگاران گفت و گو کرده، عکس می گیرند و اطلاعات می دهند. البته این اقدام پس از رونمایی محصولات اصلی صورت می پذیرد.

شب قبل از افتتاحیه نیز برخی شرکت های لوکس و سوپراسپرت ساز مثل مرسدس بنز، فولکس واگن، آئودی، فراری، لامبورگینی، پورشه، بوگاتی، بنتلی و ... یک میهمانی ویژه برگزار کرده و خیلی خصوصی تر محصولاتشان را برای کارشناسان و مدیران رونمایی می کنند که برای شرکت در این برنامه ها، مجوز ورود دیگری نیاز دارد و باید از قبل نامتان در لیست مدعوین باشد و با لباس رسمی حاضر شوید. همچنین برنامه های نمایشی و جلوه های تصویری و اجرای موسیقی نیز تدارک دیده می شود. پس از ساعات اولیه رونمایی، مدیران ارشد سالن ها را ترک کرده و جایشان را به مدیران رسانه ای، مدیران محصول، مدیران استراتژی و طراحان ارشد می دهند. این افراد با تقسیم بندی زمان و وظایف در روز دوم پرس دی هم حضور دارند و کم کم از روز سوم نمایشگاه که Public Show یا نمایش عمومی و برای مردم آزاد است، مدیران یک رتبه پایین تر، میانی تر و معاونین این بخش ها حضور خواهند داشت. تقریبا از روز پنجم به بعد، کارمندان این بخش ها پاسخ گوی مراجعه کنندگان خواهند بود.
اهدا کاتالوگ و اطلاعات نیز اگرچه رایگان و آزاد است اما در اینجا هم دسته بندی وجود دارد. یعنی اگر شما یک بازدیدکننده صرف باشید، به راحتی می توانید از کاتالوگ و بروشورها استفاده کنید، اما اقلام رسانه ای دیگری مثل اطلاعات روی فلش مموری، کیت های خبری شامل DVD و یا هدایا، با دریافت کارت ویزیت مراجعه کننده و رسانه ای بودن او صورت می پذیرد.

یکی دیگر از رخدادهای این نمایشگاه ها، حضور مستقیم در غرفه ها و آشنا شدن با مدل های مختلف از ارزان گرفته تا گران است. البته چند کمپانی هستند که ورود به غرفه آن ها و بازدید خودروهایشان کار دشواری است! برای ورود به غرفه و دیدن محصولات جدید لامبورگینی و فراری، در نمایشگاه هایی مثل ژنو و فرانکفورت، نخست باید در صف منتظر بایستید، سپس اسمتان در چک لیست ( که قبلا به شرکت اعلام شده ) مشاهده شود و در مرحله آخر کارت ویزیت وتمامی لوازم بزرگ جاگیر که امکان دارد روی ماشین خط و خش بیاندازد را به مامور غرفه تحویل می دهید و بیش از 15 تا 20 دقیقه نیز نمی توانید داخل غرفه باشید. کمپانی بوگاتی نیز چون خودروهایش تولید محدود است و مشتریانش از قبل ماشین ها را خریده اند، نه تنها ورود مستقیم به غرفه امکان ندارد، بلکه به هیچ وجه شرایط نشستن در داخل خودرو را هم فراهم نکرده است. البته در نمایشگاه های رتبه دومی مثل پکن، اجازه ورود به غرفه داده می شود.

یکی از بهترین برخوردها نیز در عموم موتورشوها از سوی شرکت رولزرویس و بنتلی است، که برای هر مراجعه کننده یک کارشناس گذاشته و سیر تا پیاز ماشین را برایش توضیح می دهد. پس هر موتورشو یک فرصت آموزشی است.

پایان سخن
هرچه قدر می کوشیم، مقایسه دست از سر ما بر نمی دارد! خوب است اگر پس از بازدید از هر نمایشگاه و در پایان هر رخداد فرهنگی، قدری بیاندیشیم که چه چیز ما را این قدر متفاوت با سایر ملل دنیا کرده است؟ ضعف کار کجاست؟ چرا هنوز از لحاظ فرهنگی، در سطح قابل قبولی نیستیم و به هنگام مهمان یا میزبان مراسم بودن، بیشتر به حاشیه می پردازیم تا اصل؟ چرا همواره در پی مقاصد اقتصادی و کسب درآمد از هر رخداد هستیم؟ به چه دلیل پاسخ گوی خوبی به مخاطبان نیستیم، چرا احترام به مشتری را فراموش کرده ایم و نسبت به خدمات پس از فروش محصولاتمان بی توجهیم؟
امیدواریم روزی ما در تهران یا کلان شهرهایمان، جایگاه مناسبی را در خاورمیانه برای برگزاری نمایشگاه بین المللی خودرو کسب کنیم و از این سیاست نادرست برگزاری نمایشگاه های محلی در شهرها، با انبوه محصولات تکراری و امکانات ضعیف دست برداریم.