فرناز حسنعلی‌زاده- یکی از سکانس‌های طلایی فیلم «گرگ خیابان وال‌استریت»، زمانی است که «جردن بلفورد»، کارگزار ثروتمند بورس امریکا تحت تاثیر مواد مخدر، یک دستگاه لامبورگینی سفیدرنگ مدل کانتاش را به درودیوار می‌زند. خیلی از افرادی که به تماشای این فیلم با بازی درخشان «لئوناردو دی کاپریو» نشستند، رویای داشتن این خودروی لاکچری و گران قیمت را داشتند و به همین دلیل لاشه این خودروی ایتالیایی و نوستالژیک در حراج، 1.30 میلیون دلار به فروش رفت.
پرده سینما، صفحات سلبریتی‌ها در شبکه‌های اجتماعی همچنین مجلات و وب‌سایت‌های خودرویی از این اتومبیل‌ها فراوان دارند و سوشیال‌مدیا هم پر است از تصویر و ویدئوها از خودروهای خارجی و مقایسه آن با خودروهای وطنی. تصاویری که شهروندان و البته شماری از مسئولان را به این نتیجه هدایت می‌کند که واردات خودرو، نسبت به تولید خودرو در کشور بیشتر به نفع شهروندان است. اما آنچه در این تبلیغات مستقیم و غیرمستقیم به آن پرداخته نمی‌شود، یک روز بعد از تحویل خودروهای وارداتی به مشتری است!
اگر خریدار لامبورگینی اوراق دی‌کاپریو در فیلم «گرگ خیابان وال استریت» یک ایرانی داخل کشور بود، دو راه بیشتر نداشت؛ اینکه خودرو را به همان شکل آسیب‌دیده در کلکسیونش نگه دارد یا اینکه تصمیم بگیرد با تعمیرش خودرو را به ارزش اولیه 7 میلیون دلاری‌اش نزدیک کند. فکر می‌کنید اگر خریدار خیالی، گزینه دوم را انتخاب می‌کرد با چند چالش روبه‌رو بود؟
• چالش‌های خرید خودروی وارداتی
نه تنها خریدار لامبورگینی جردن بلفورد، بلکه حتی یک خودروی وارداتی معمولی هم برای تعمیر با شش چالش روبه‌رو است؛
1. دسترسی به قطعات
2. هزینه قطعات
3. زمان انتظار برای رسیدن قطعات
4. توان عیب‌یابی و تشخیص
5. توان تعمیر
6. تعمیرگاه و ابزار مناسب
بر این اساس ابتدا باید قطعات موردنیاز یک خودرو اعم از مصرفی، استهلاکی و ... موجود باشد؛ در دسترس باشد؛ قیمت متناسب داشته باشد و از سوی دیگر تعمیرکار و تعمیرگاهی وجود داشته باشد که بتواند مشکلات و نیازهای خودرو را شناسایی کند و توانایی رفع عیوب را داشته باشد.
در صورتی که تنها یک مرحله از این روند شش‌گانه دچار مشکل شود، یا خودرو برای همیشه متوقف می‌شود و یا کارایی‌اش را از دست داده و عمر مفیدش کاهش پیدا می‌کند. مشکلی که در 4 دهه گذشته در کشور ما به‌وفور تکرار و سبب شد ارزش برخی از خودروهای مونتاژ داخل مانند ماکسیما و زانتیا دچار افت شود یا برخی خودروها خیلی زودتر از تخمین ابتدایی از رده خارج شوند.
تجربه بدعهدی خودروسازان خارجی مانند پژو سیتروئن که علی‌رغم تعهدات قانونی و قراردادهای دانه‌درشت از ارائه قطعات سرباز زدند، تکلیف واردات خودروها از طریق افراد را روشن می‌کند.
بر همین اساس تحلیلگران و ناظران بازار معتقدند خودروهای وارداتی خیلی زود ایران را به قبرستان خودرو بدل خواهد کرد. هر خودرو از دست‌کم 30 هزار قطعه تشکیل شده و فقط سال گذشته بیش از 200 نوع خودرو ثبت سفارش و وارد کشور شد. یک حساب سرانگشتی ساده نشان می‌دهد تأمین تمام قطعات مصرفی و استهلاکی این خودروها یا قطعاتی که در تصادف و سانحه آسیب می‌بینند، اگر غیرممکن نباشد پرهزینه و طولانی خواهد بود.
اگرچه کشور ما به دلیل تحریم، محدودیت‌های بیشتری در تبادلات مالی و خرید قطعات دارد و به‌واسطه همین تحریم‌ها طیف وسیعی از برندهای جهانی خودرو با ایران همکاری نمی‌کنند، اما حتی کشورهایی که چنین محدودیتی ندارند باز هم دروازه‌های اقتصادی خود را به روی خودروهای وارداتی باز نمی‌گذارند. نمونه موخر و جنجالی‌اش جنگ تعرفه‌ای دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا با پکن و وضع بالاترین تعرفه‌ها روی خودروهای چینی است. روندی که از سوی اتحادیه اروپا، کانادا و شمار دیگری از کشورها اتخا شده است. زیرا واردات خودروهای چینی که از مشابه‌های امریکایی و اروپایی‌اش ارزان‌تر است، برای شهروندان این کشورها گزینه مقرون به صرفه خواهد بود و نه تنها تولید داخلی امریکا و اتحادیه اروپا را تهدید می‌کند، بلکه باعث وابستگی به چین برای خدمات پس از فروش خواهد شد. اتفاقی که بازار خودروی داخلی یک کشور را عملا به گروگان کشور دیگر تبدیل کرده و به کشور صادرکننده دو کارت «زمان» و «هزینه» پیشکش می‌کند.
چنین اتمسفری نه تنها اهمیت تولید خودرو در هر کشوری از جمله کشور ما را گوشزد می‌کند، بلکه نقش شرکت‌هایی چون «ایساکو» که به صورت تخصصی به دارندگان محصولات ایران خودرو خدمات ارائه می‌دهد، برجسته می‌شود.
• ماموریت ملی ایساکو
بر اساس آمار حدود 28 میلیون خودرو در کشور تردد دارند که تخمین زده می‌شود 11 میلیون دستگاه تولیدی ایران خودروست. فعال‌بودن این خودروها به معنای تأمین قطعات یدکی، استهلاکی و سیستم‌های مختلف محصولات ایران خودرو است که از طریق ایساکو تأمین می‌شود. بر اساس آمار این شرکت روزانه 22هزار مراجع را می‌پذیرد و سالانه قطعات مورد نیاز 4.5 میلیون خودرو را تامین می‌کند. این منهای توان فنی مهندسان، کارشناسان و اپراتورهای این شرکت است که علاوه بر عیب‌یابی و تعمیر این خدمات را به صورت ثابت و سیار ارائه می‌دهند. تحت پوشش قراردادن 272 شهرستان کشور نیز از توان لجستیکی این شرکت حکایت دارد که کمک می‌کند روزانه چرخ 11 میلیون خودرو بدون مشکل بچرخد و اگر هر کدام از خودروها مانند اتومبیل دی‌کاپریو در خیابان وال استریت تصادف کرد، تعمیر شده و به خیابان برگردد!