عملکرد نسبتا موفق ایرانخودرو در مرداد ۱۴۰۴، در بحبوحه چالشهای متعددی نظیر قیمتگذاری دستوری، ناترازی انرژی و نوسانات ارزی، به خصوص پس از واگذاری مدیریت به بخش خصوصی، توجه ویژهای را برانگیخته است. واگذاریای که با هدف افزایش بهرهوری و کاهش زیانهای انباشته صورت گرفت، ظاهراً نخستین نتایج مثبت خود را در برخی شاخصهای کلیدی صنعت خودروسازی نشان داده است.
واگذاری به بخش خصوصی و تحولات مدیریتی
از بهمنماه ۱۴۰۳، مدیریت ایرانخودرو به بخش خصوصی واگذار شد. سپس تیم مدیریتی جدید با نقشهراهی شامل بهروزرسانی پلتفرمها، استانداردسازی فرایندها و توسعه محصول، اجرای اصلاحات را آغاز کرد.
در نیمه اول سال (تا مرداد)، این تحولات با رشدهای قابلتوجهی همراه بود، همچون:
سهم بازار به ۵۱٪ در سهماهه اول ۱۴۰۴ رسید
رشد تولید در فروردین ۱۶٪، اردیبهشت ۱۳٪ و در اسفند ۱۴۰۳ حدود ۲۲٪ نسبت به سال قبل گزارش شد.
در اسفند ۱۴۰۳، رکورد تولید ماهانه با تولید ۵۳٬۰۰۰ دستگاه شکسته شد.
سرمایه ثبتشده و ارزش سهام نیز بهشدت افزایش یافت: سرمایه تا ۲۵۶ هزار میلیارد تومان و داراییها به ۳۷۷ هزار میلیارد تومان رسید، در حالی که ارزش سهام از تیر ۱۴۰۲ تاکنون ۷۶٪ رشد کرده است.
عملکرد ایران خودرو در مرداد ۱۴۰۴
بر اساس آخرین اطلاعات منتشر شده، از ابتدای سال تا پایان مرداد ماه حدود ۴۱۴ هزار دستگاه خودرو تولید شده است. که سهم ایران خودرو حدود ۲۰۵ هزار دستگاه و در مرداد ماه نزدیک ۴۵ هزار دستگاه است. با این وجود، ایران خودرو سهم ۵۳ درصدی بازار داخلی را به خود اختصاص داده است. نکات مثبت این آمارهای عبارتند از:
1. افزایش بهرهوری و تولید: ظهور رشد ماهانه و رکوردهای تولیدی در ماههای نزدیک به مرداد (فروردین، اردیبهشت، اسفند) نشاندهنده موفقیت نسبی مدیریت خصوصی در مدیریت تولید است.
2. تغییر ساختاری و مالی: اصلاح ساختارهای مالی و افزایش سرمایه و داراییها، منافع مالی و سرمایهگذاری را به همراه داشته است.
3. استقلال نسبی تصمیمگیری: بخش خصوصی توانسته با اجرای دستورکار مشخص و با وجود موانعی مانند دخالت قیمتگذاری دستوری گامهایی در جهت خودگردانی برداشته شده است. چراکه پس از کش و قوسهای فراوان، شورای رقابت در قالب مصوبه ۷۸۴ به خودروسازان و مراجع ذیربط تصمیم بر آن شد که قیمتهای پیشنهادی خودروسازان باید ابتدا به سازمان حمایت ارائه شود و این سازمان ظرف مدت یک ماه فرصت دارد تا آنها را بررسی و نرخ نهایی را در سامانه ۱۲۴ اعلام کند.
در پایان باید اشاره کرد که واگذاری مدیریت ایرانخودرو به بخش خصوصی در بهمنماه ۱۴۰۳، سکوی پرتابی برای عبور از بنبستهای ساختاری و رکود تولید فراهم کرده است. آمار و ارقام حکایت از جهشهای ملموس در تولید، ساختار مالی و سهم بازار دارد. روند تغییرات به روشنی مسیر رشد و پیشرفت در زیرساخت صنعت خودرو را ترسیم میکند. اگر سیاستگذاران امکان قیمتگذاری مبتنی بر هزینه واقعی و منطق بازاری را فراهم سازند، این مسیر میتواند به موفقیتهای پایدار تبدیل شود. و در یک کلام، خصوصیسازی بهموقع و با برنامه، در شرایط فعلی عملکرد ایرانخودرو را بهبود بخشیده است.