صنعت خودرو در تالار شیشه‌ای طی سالهای اخیر با نوسانات غیرقابل اطمینان سوددهی همراه بوده است. از افزایش میزان انباشت ضرر مالی، پایین و بالا رفتن قیمت پایانی معامله و صعود ناموفق به قله رتبه ای مناسب در نسبت سود به درآمد تا ماجرای پیش قدمی شرکت های خودروسازی برای خرید دو باشگاه پرطرفدار سرخابی و چشم به راهی نتایج مذاکرات هسته ای.
با نگاهی به روند بازدهی صنعت خودرو در پنج سال گذشته در بازار سهام به این نتیجه می‌رسیم که علی رغم کاهش سود ناخالص، این شرکت‌ها هم چنان در فهرست پربیننده ترین نمادهای بورس اوراق بهادارند تا جاییکه در بازار امروز دو شرکت خودروسازی پارس و ایران خودرو به ترتیب در رتبه های چهارم و ششم این فهرست قرار دارند.
سالهای کم اقبال و بازار رکودی 1388 تا 1392 در پی فشار تحریم‌ها که منجر به پرداخت هزینه‌های مضاعف مالی برای تولیدکنندگان و قطعه سازان داخلی شد، افزایش واردات خودروهای خارجی و عدم توانایی رقابت محصولات داخلی با تولیدات بین المللی، عدم تمایل سرمایه‌گذاران خارجی برای معامله با شرکتهای تولید خودرو ایرانی، وابستگی به واردات قطعات از چین و هند و مهم تر از آن ناتوانی در ایجاد حساب های بین المللی و اخذ اعتبار نامه بانکی (LC) سالهای بی رونقی برای صنعت خودرویی که به گفته مسوؤلان از شانس های رقابتی در منطقه است را رقم زد.
نگاهی به روند سود و زیان شرکت های خودروسازی در بازار عرضه عمومی آن سالها نشان دهنده کاهش نسبت درآمد به سود در مقایسه با صنایع دیگر است.
بازدهی صنعت خودرو از سال 1388 تا 1392، 597 درصد بوده است که در مقایسه با صنایع پیشرو بورس سودآوری کمتری را نصیب سرمایه گذاران کرده است. شاخص این صنعت و P/E در آن سال ها نسبت به پیش‌بینی P/E معادل شش مرتبه ای سال 1390، رقم کمتری بود. تا اینکه در سال 1391 وضعیت صنعت خودرو به رنگ قرمز درآمد و پرطرفدارترین صنعت بورسی بدلیل زیان انباشته و کاهش تولید به حاشیه رفت.
در سال 1392 ارزش جاری صنعت خودرو در بورس معادل 73 هزار و 400 میلیارد ریال محاسبه شد که این ارزش با نرخی معادل 14 درصد و ارزش جاری معادل 2.1 درصد از کل بازار سرمایه کشور بود و به طور میانگین پنج درصد معاملات روزانه بورس را در بر می‌گرفت.
همراه با از سر گرفته شدن مذاکرات و رفع برخی از تحریم ها صف های خرید میلیونی برای صنعت خودرو در سال 1393 کشیده شد. رشد شدید قیمت سهام شرکتهای خودرو سازی در سال گذشته علی رغم وضعیت بازار بورس تهران رخ داد و 14 درصد از کل معاملات بازار به گروه خودروسازی اختصاص داشت که به عبارتی یکی از پرمعامله‌ترین سهم‌های رده‌بالای بورس به شمار آمد.
همچنین در همان سال با وجود افت ارزش اکثر صنایع و شرکت های بورسی این صنعت بازدهی 20.86 درصدی را برای سهامداران خود به وجود آورد و رتبه هفتم پر بازده ترین صنایع را کسب کرد که دلیل اصلی آن را می توان خوش‌بینی سهام داران به آینده مذاکرات هسته ای و افزایش تولید دانست.
صنعت خودرو با وجود زیان دهی در سال های اخیر همچنان جزو پربیننده‌ترین نمادهای بازار بورس اوراق بهادار است. پارس خودرو و ایران خودرو به ترتیب در رتبه چهارم و ششم، هفت نماد پربیننده بورسی هستند.
طبق اطلاعات تحلیلی انتشار یافته از چهار شرکت خودرویی، شرکت پارس‌خودرو با کاهش سود ناخالص از 3.2 درصد در سال 1392 به 72 درصد در سال گذشته مواجه بوده است. دلایل اصلی کاهش حاشیه سود ناخالص این شرکت کاهش 1.4 درصدی فروش نسبت به سال 1392 و همینطور افزایش 1.2 درصدی بهای تمام شده تولیدات این شرکت اعلام شده است.
براساس اطلاعات حسابرسی شده شرکت پارس خودرو، زیان هر سهم سال مالی 1393 به مبلغ 528 ریال محقق شده و این زیان در حالی ثبت شده که آخرین پیش بینی این شرکت زیانی به مبلغ 472 ریال بابت هر سهم اعلام شده بود.
در آخرین معامله، هر سهم از این شرکت با قیمت پایانی 937 ریال کمتر از قیمت بفروش رسیده روز قبل به فروش رسید و جدول رشد قیمتی 20 روزه این نماد نشان دهنده نوسانات نزولی است.
روند بازدهی پنج سال گذشته این نماد باز در تالار شیشه ای طبق جدول DPS با کاهش سود سهامداران همراه بوده است. با نگاه به سود این صنعت در سال مالی 1388می توان دریافت که هر سهم آن بالاترین میزان بازدهی را برای سهامدارانش به ارمغان آورده است.
"خپارس" هم اکنون در تارنمای بازار بورس اوراق بهادار تهران با 21 درصد سود در هر سهم و نسبت درآمد به سود 19.45 درصدی هم چنان نمادی مجاز و فعال است و هم اکنون در صدر پربیننده ترین نمادهای بورسی با رتبه چهارم قرار دارد.
زیان انباشته شرکت مبلغ 6,924 میلیارد ریال و حدود 1,022 ریال به ازای هر سهم، که بیش از سرمایه شرکت می باشد است.
در حال حاضر با احتساب شش شرکت خودروسازی، در مجموع 32 شرکت خودروساز و قطعه‌ساز در بورس حضور دارند و 3.6 درصد از ارزش کل بازار سهام را به خود اختصاص داده که از این بابت در میان همه صنایع مهم بورسی رتبه 9 را داراست. این در حالی است که این گروه به دلیل برخورداری 508 هزار سهام‌دار حقیقی و حقوقی یکی از پرجمعیت‌ترین گروه‌های بورس به شمار می‌رود.
گروه بهمن از دیگر شرکت های خودرویی است که پس از پنج روز آغاز به کار رسمی تدان یا همان کدال پلاس در گزارش 12 ماهه خود کاهش 1393 درصدی نسبت به دوره قبل در فروش خود را اعلام کرد. کالای بفروش رفته این شرکت معادل مبلغ فروش معامله شد که در نتیجه سود ناخالص آن به صفر رسید. سود خالص شرکت مبلغ 2،053،365 میلیون ریال بوده که 7 درصد نسبت به سود 2،203،771 میلیون ریالی کاهش داشته است. سود هر سهم برای شرکت نیز با کاهشی مشابه برای سال 1393رخ داده است.
هم چنین شرکت زامیاد، جزو چهار شرکتی که اطلاعات تحلیلی اش در سامانه یافت می شود با افزایش سود سهمی سهامداران که در سال گذشته به 127 هزار و 176 ریال رسیده، همراه بوده است. این درحالی است که در سال 1392، این شرکت با کاهش DPS و صفر شدن سود نقدی هر سهم مواجه بود.
"خزامیا1" هم اکنون جزو گروه خودروهای با بیشترین متقاضی در بازار اوارق بهادار است و در آخرین معامله با کاهش قیمت پایانی یک هزار و 648 ریال با افزایش نسبت به روز گذشته به فروش رسید.
حاشیه سود ناخالص شرکت 14 درصد است و پیش بینی شده در فصل پایانی سال جاری و با خارج شدن رکود بازار در پی رفع شدن تحریم‌ها شرایط فروش بهتری را تجربه کند.
هم اکنون ارزش بازار گروه خودرویی در بورس بالغ بر 11 هزار و 200 میلیارد تومان است که این یعنی اختصاص 4 درصد از ارزش کل بازار سرمایه ایران. صنعت خودرو هم اکنون با 12.5 درصد تغییر در شاخص، با حجم 74 میلیون و 878 هزار سهم به ارزش معاملاتی 109 میلیارد و 613 هزار ریال با نسبت قیمت به درآمد 14.8 درصدی است.
پیش بینی سود سال 1394 برای صنایع زیر مجموعه این گروه به گفته کارشناسان اقتصادی امیدوار کننده است به طوری که از میان 26 شرکت این گروه که اقدام به پیش بینی اولیه سود هر سهم برای سال مالی 1394 کرده‌اند 15 شرکت پیش بینی خود را با تعدیل مثبت ارائه دادند.
منبع: ایسنا